قبل از شروع آموزش مبحث مدیریت پروژه باید مطالبی در زمینه اصطلاحات مربوط به این حوزه ارائه شود. در این بخش پروژه به تفصیل تعریف خواهد شد. اما یک پروژه چیست؟؟ پروژه تلاشی موقتی می باشد که یک محصول، خدمت و یا نتیجه ای یکتا و منحصر به فرد را خلق می نماید.
موقتی بودن طبیعت یک پروژه نشان می دهد که آن تاریخ شروع و پایان مشخص دارد. تاریخ پایان یک پروژه زمانی حاصل می شود که به اهداف از پیش تعیین شده پروژه دست یافته باشیم و یا زمانیکه توانایی دست یابی به این اهداف را نداشته باشیم و هم چنین زمانیکه خروجی حاصل از پروژه دیگر ضرورت نداشته باشد. البته یک پروژه زمانی نیز ممکن است به اتمام برسد که سهام داران پروژه تمایل به ختم پروژه را داشته باشند. موقتی بودن یک پروژه هیچ گاه به این معنی نمی باشد که مدت زمان اجرای یک پروژه کوتاه می باشد. بلکه موقتی بودن دلالت بر اشتغال پروژه و طول عمر آن دارد.
طبیعت موقتی بودن برای خروجی پروژه به هیچ عنوان به کار نمی رود. چرا که اکثر پروژه ها خروجی و نتایج پایا و دیر پایی را خلق می کنند. در حقیقت پروژه ها می توانند آثار اقتصادی، اجتماعی و یا زیست محیطی را به همراه داشته باشند که بیشتر از خود زمان اجرای پروژه دوام و عمر خواهند داشت.
قبلا هم اشاره شد که هر پروژه محصول و یا خدمتی یکتا را به وجود می آورد. خروجی یک پروژه ممکن است ملموس و یا حتی نا ملموس باشد. اگرچه عناصر تکراری یک پروژه مانند تیم پروژه، منابع مصرفی و .... ممکن است در چندین پروژه به طور مشترک وجود داشته باشد. اما این تکرار پذیر بودن منجر به تغییر در اصول و مبنای پروژه نخواهد شد. برای روشن شدن این مطلب به مثالی توجه کنید. ساختمان یک شرکت می تواند با مواد مشابه و حتی تیم کاری یکسان ساخته شود. در چنین حالتی هر پروژه ساخت به دلایلی چون مکان متفاوت، طراحی متفاوت، شرایط و وضعیت متفاوت و حتی سهامداران متفاوت یکتا و منحصر به فرد خواهد بود.
به علت یکتایی و منحصر به فرد بودن پروژه حتم به یقین عدم اطمینان و تفاوت هایی در خروجی پروژه وجود خواهد داشت. و فعالیت های پروژه می تواند برای اعضاء تیم کاملا ناشناخته و جدید باشد. در نتیجه مستلزم یک برنامه ریزی اختصاصی تر می باشد.
به طور کلی یک پروژه می تواند موارد زیر را نتیجه دهد :
- یک محصول که حتی خود می تواند قطعه ای از یک محصول دیگر باشد
- یک خدمت و یا قابلیت انجام یک خدمت
- پیشرفت در محصول و یا خدمت موجود ( مانند پروژه های Six Sigam )
- یک نتیجه به مانند خروجی یک پژوهش
و بر اساس مطالبی که ذکر شد می توان مثال هایی از انواع پروژه ها را به شرح زیر بیان نمود. (البته پروژه ها محدود به مثال های زیر نخواهند بود)
- توسعه یک محصول و یا یک خدمت جدید
- ایجاد تغییر در ساختار، فرآیندها و یا کارکنان یک سازمان
- توسعه یک سیستم اطلاعاتی جدید
- انجام یک پژوهش
- ساخت یک ساختمان و یا واحد صنعتی و یا ایجاد زیرساخت های عمرانی
- پیاده سازی فرآیند های کسب و کار.
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است.
